-
1 чатыры
-
2 чатыры
чотири -
3 чатыры
чотири -
4 күк чатыры
-
5 четыре
-
6 чотири
чатыры -
7 kvar
-
8 четырежды
нареч. чатыры разы(об умножении) чатыры ў…, чатыры разы па…— чатыры ў чатыры, чатыры разы па чатыры -
9 вчетверо
сложить, согнуть вчетверо
— скласці, сагнуць у чатыры столкі -
10 четверо
-
11 күк
I прил.1) голубо́й, голубо-; си́ний, лазу́рныйкүк буяу — голуба́я (си́няя) кра́ска
күккә буяу — кра́сить в си́ний цвет
күк яулык — голубо́й (си́ний) плато́к
күк күзле — голубогла́зый
күк томан — голубо́й тума́н
2) перен. си́нийавыруның иреннәре күк — у больно́го гу́бы си́ние
3) си́зый, сизо-күк күгәрчен — си́зый го́лубь
күк канатлы акчарлаклар — сизокры́лые ча́йки
4) си́вый; се́рый диал. ( о масти)күк ат — си́вая ло́шадь; си́вка
•- күк агач- күк ала
- күк бөрлегән
- күк җиләк
- күк күбәләк
- күк сөт
- күк сусын
- күк чәчәк II сущ.1) в разн. знач. не́бо, небосво́д || небе́сныйкүкне болыт каплаган — не́бо покры́то ту́чами
күктә ай йөзә — на не́бе плывёт луна́
йолдызлы күге — звёздное не́бо
күктән сөрелгәннәр — изгна́нники не́ба
күзләрне күккә төбәү — обрати́ть взо́ры на не́бо
күк төсендәге — небе́сного цве́та, я́рко-голубо́й
күк зәңгәрлеге — небе́сная синева́, небе́сная лазу́рь
күк җисемнәре — небе́сные тела́
2) в знач. нареч. күккә вверхзенит туплары күккә төбәлгән — зени́тные ору́дия наце́лены вверх
•- күк бите- күк гөмбәзе
- күк гөрелдәү
- күк гөрселдәү
- күк гөрелтесе
- күк итәге
- күк чите
- күк йөзе
- күк көймәсе
- күк чатыры
- күк күкрәү
- күк меридианы
- күк сферасы
- күк экваторы••күк арбасы — гром (букв. небе́сная теле́га)
күк белән җир арасы — (отлича́ться) как не́бо от земли́; не́бо и земля́
күк белән җир арасында (булу) — быть, находи́ться ме́жду не́бом и землёй
күк белән җир арасында йөрү — вита́ть ме́жду не́бом и землёй; вита́ть в облака́х
күк белән ябылган (капланган) — некры́тый, без кры́ши
күк кабыгы (капусы) ачылды — сча́стье привали́ло; наста́л ( чей-то) звёздный час
күк кабыгы (капусы) ачылганны көтү — наде́яться на аво́сь
күк (күкләр) күкрәтү — мета́ть гро́мы и мо́лнии (гро́мы-мо́лнии)
күккә күтәрү (чөю); күккә күтәреп (чөеп) мактау — возноси́ть/вознести́ до небе́с
күк патшасы — царь (оте́ц) небе́сный
күк терәве — прост. верзи́ла
күккә күтәрелү — взорва́ться, взлете́ть на во́здух
күккә очыру (күтәрү) — взорва́ть, подня́ть на во́здух
күкнең төбе тишелү — разве́рзлись небеса́, разве́рзлись хля́би небе́сные (о сильном, проливном дожде)
күктән җиргә төшү — упа́сть (сойти́) с не́ба (небе́с) на зе́млю
күктән иңгән — рел. по́сланный бо́гом, от бо́га
күктән (төшкәнне) көтү — ждать ма́нну небе́сную; ждать у мо́ря пого́ды; наде́яться на аво́сь
күктән төшү — как (бу́дто, сло́вно, то́чно) с не́ба свали́лся (упа́л); сва́ливаться (свали́ться, па́дать, упа́сть) с не́ба (т. е. случи́ться неожи́данно, внеза́пно); как (бу́дто, сло́вно, то́чно) с луны́ свали́лся (упа́л); сва́ливаться (свали́ться, па́дать, упа́сть) с луны́; как с не́ба свали́лся; с не́ба свали́лся (упа́л) (о неожиданно полученном, достигнутом)
- күкләргә ашу III послелог; разг.; см. кебеккүктән эзләгәнне җирдән табу — на ловца́ и зверь бежи́т (букв. иска́ть на не́бе, а найти́ на земле́)
кояш чыккан күк булды — сло́вно взошло́ со́лнце
-
12 күк көймәсе
= күк чатыры небоскло́н -
13 мовазнавец
lat. movoznavece; movowed; molvowed* * *сущ.языковед|| Рэдакцыя часопіса здолела перавыдаць найлепшыя працы беларускіх мовазнаўцаў 1920-х гадоў, у тым ліку чатыры тоўстыя тамы слоўнікаў беларускай тэрміналогіі, знакаміты “Расійска-беларускі слоўнік” Сцяпана Некрашэвіча і Міколы Байкова, дыялектныя слоўнікі Міколы Шатэрніка і Міколы Каспяровіча.
* * *языковед -
14 крупнік
крупнік, -у м.Крупяной суп.А Гапцуль тым часам, толькі яшчэ пачуўшы самы смак, спаражніў яшчэ чатыры міскі крупніку. Галубок. Маці наліла беднай удаве і яе дзецям міску крупніку і адрэзала па добрай лусце хлеба. С.Александровіч....Двое здарожаных, згаладалых байцоў, што сядзелі за сталом, сёрбаючы з глінянай міскі забелены крупнік, схапіўшы з лавы пілоткі і прыгнуўшыся, таксама выскачылі з хаты. Адамчык.Беларуска-расейскі слоўнік безэквівалентнай лексікі > крупнік
-
15 канаплянка
канаплянка, -і ж. разм.Посконный платок фабричного изготовления.Спачатку страсянула яе (касынку), а пасля, склаўшы ў чатыры столкі, пачала завязваць, як павязку, паўзверх сваёй канаплянкі. Дамашэвіч. Ён аж паморшчыўся ад болю і са злосцю кінуў дзядзькаву канаплянку. Сабаленка. На паліцах - усіх колераў шыліноўкі, скруткі сукна і паркалю, карункаў, батысту, атласу, сарпінкі, канаплянкі. Грахоўскі.Беларуска-расейскі слоўнік безэквівалентнай лексікі > канаплянка
-
16 стромкі
стромкі, -ая, -ае. Ровный и высокий.Беларуска-расейскі слоўнік безэквівалентнай лексікі > стромкі
-
17 шмалец
шмалец, -льцу м.Гусиный жир, сало.Жанчыны прынеслі вялізны салдацкі кацёл, які знайшлі ў нямецкім бункеры, круп і мукі, нават некалькі лыжак шмальцу, зварылі зацірку. Асіпенка. Іншы раз Ганс Кегель прыносіў з дому нам, сынам «рускага Івана», тонка парэзаныя і памазаныя шмальцам лустачкі хлеба. Сачанка. - Там былі чатыры мышкі, што дурэлі на траве... - і ў кожнай - луста хлеба, што ад шмальцу аж блішчыць? - Так... Сіпакоў.Беларуска-расейскі слоўнік безэквівалентнай лексікі > шмалец
-
18 дзяды
дзяды, -оў, адз. няма.Древний обряд поминания умерших; день этого поминания.Каб успакоіць бацькаву душу, чатыры разы на год спраўлялі «дзяды», на радаўніцу насілі стравы на бацькаву магілу, каб было яму што пад'есці. Багдановіч. Праўду кажучы, найбольш вінават быў гэтай бядзе Сцёпка: хоць любіў, каб яды было, як на Дзяды, але хацеў, каб работы было, як у нядзелю. Ядвігін Ш. (Скіба:) - Ну як, таварыш Бадыль, накармілі вас? (Дзед Бадыль:) - Дзякую. Наеўся, як на дзяды. Крапіва. -
19 шатёр
-
20 в
(в, во) предлогпри этом у употребляется в начале предложения, после знаков препинания и после согласныхў — после гласных, если слово, оканчивающееся на гласный, не отделено от предлога знаком препинаниява, ува перед словами, начинающимися на ув эпоху Великой Октябрьской социалистической революции
— у эпоху Вялікай Кастрычніцкай сацыялістычнай рэвалюцыікроме того, иногда переводится также иными предлогами или конструкциями без предлогов, в частности:на (што)на (каго-што)а (чым)— роўна ў пяць гадзін, роўна а пятай гадзіне— у поўдзень, апоўдні— апоўначы, у поўнач— у той час, тым часам— у летні час, летняй парой— у тую ноч, той (тае) ночы— у апошні час, апошнім часаму, ў, ва, ува (што)на (што)за (каго)— паступіць за сакратара (у сакратары, сакратаром)на (што)з (чаго)— даўжынёй два метры, даўжынёй на (у) два метрык) (для обозначения предмета, в который кто-что-либо облекается, заключается) у, ў, вал) (для обозначения орудия действия) у, ў, вапри этом у употребляется в начале предложения, после знаков препинания и после согласныхў — после гласных, если слово, оканчивающееся на гласный, не отделено от предлога знаком препинаниява, ува перед словами, начинающимися на у— ва ўсім, ува ўсімкроме того, иногда переводится также иными предлогами или конструкциями без предлогов, в частности:у, ў, ва (чым)за (каго)на (чым)— быць у чыне капітана, быць капітанам— драма ў вершах, драма вершам— валасы ў завітках, валасы завіткаміз (чаго)на (што)— камедыя ў трох актах (з трох актаў, на тры акты)е) (для обозначения какого-либо круга предметов, явлений, в отношении которых наблюдается избыток, преимущество, или недостаток) у, ў, ва (чым)— выйгрыш у тэмпе, выйгрыш тэмпуи) (для обозначения состояния, в котором кто-что-либо находится, сферы психической деятельности, в которой протекает действие) у, ў, ва (чым)— быць у сяброўстве з кім, сябраваць з кім— быць увесь час у рабоце, увесь час працаваць, рабіць
См. также в других словарях:
полпята — чатыры з паловай … Старабеларускі лексікон
Евфросиния Полоцкая — Еўфрасіння Полацкая … Википедия
Белорусская Советская Социалистическая Республика — (Беларуская Савецкая Сацыялicтычная Рэспублiкa) Белоруссия (Беларусь). I. Общие сведения БССР образована 1 января 1919. С созданием Союза ССР 30 декабря 1922 вошла в его состав как союзная республика. Граничит на З. с… … Большая советская энциклопедия
List of numbers in various languages — The following tables list the names and symbols for the numbers 0 through 10 in various languages and scripts of the world. Where possible, each language s native writing system is used, along with transliterations in Latin script and other… … Wikipedia
Langue slave — Langues slaves Pour les articles homonymes, voir Slave. Les langues slaves sont des langues indo européennes, du groupe balto slave, que plusieurs linguistes placent dans deux groupes séparés : les langues baltes et les langues slaves. Les… … Wikipédia en Français
Langues Slaves — Pour les articles homonymes, voir Slave. Les langues slaves sont des langues indo européennes, du groupe balto slave, que plusieurs linguistes placent dans deux groupes séparés : les langues baltes et les langues slaves. Les langues slaves… … Wikipédia en Français
Langues slaves — Pour les articles homonymes, voir Slave. Langues slaves Région Europe centrale, Balkans, Europe de l Est, Sibérie, Extrême Orient russe Classification par famille … Wikipédia en Français
Liste Swadesh Du Biélorusse — Liste Swadesh de 207 mots en français et en biélorusse. Sommaire 1 Présentation 2 Liste 3 Voir aussi 3.1 Bibliographie … Wikipédia en Français
Liste Swadesh du bielorusse — Liste Swadesh du biélorusse Liste Swadesh de 207 mots en français et en biélorusse. Sommaire 1 Présentation 2 Liste 3 Voir aussi 3.1 Bibliographie … Wikipédia en Français
Liste Swadesh du biélorusse — Liste Swadesh de 207 mots en français et en biélorusse. Sommaire 1 Présentation 2 Liste 3 Voir aussi 3.1 Bibliographie … Wikipédia en Français
Liste swadesh du biélorusse — Liste Swadesh de 207 mots en français et en biélorusse. Sommaire 1 Présentation 2 Liste 3 Voir aussi 3.1 Bibliographie … Wikipédia en Français